Inhoudsopgave
Bobine kapot: wat zijn de symptomen? Hoe kun je hem controleren en vervangen?
De bobine (bobijn) oftewel ontstekingsspoel is een essentieel onderdeel van de ontsteking in de auto en functioneert als transformator. De accu levert lage spanningsstroom (12V ) voor het startproces. De transformator zet de lage spanning om in de voor het starten benodigde duizenden volts, zodat de bougie van de auto de vonk voor de verbranding kan genereren. In dit artikel gaan we in op de verschillende soorten bobines, hoe je een defect detecteert en hoe je het onderdeel kunt testen.
Elektronisch
Sinds de negentiger jaren maken de meeste motoren niet langer gebruik van een ontstekingsverdelersysteem, maar werken met elektronisch gestuurde ontsteking. In deze systemen is elke bougie (en bijgevolg elke cilinder) uitgerust met een aparte bobine. Er bestaan echter een aantal verschillende systemen:
COP / Coil-on-plug maakt gebruik van een zogenaamde staafbobine Deze zit bovenop de bougie in de cilinder geplaatst. Er is niet altijd genoeg plaats om het onderdeel bovenop de bougie te plaatsen. In dat geval is het naast de bougie geplaatst en verbonden via een kabel. Dit heet CNP (Coil-near-plug). Er zijn ontstekingen die gebruik maken van één ontstekingsspoel voor 2 cilinders. Ook kunnen de elementen gegroepeerd zitten in een zogenaamd bobineblok.
Hoge spanning
De binnenkant van de bobine is voorzien van spoel van koperdraad bij wijze van geleider. De spoel heeft een circuitschakelaar, die opent en sluit om elektrische stroom door de spoel te geleiden. Wanneer de schakelaar geopend is, worden de wikkelingen van de spoel geladen met elektriciteit. Dit creëert een magnetisch veld rondom de spoel die de spanning versterkt. Vervolgens sluit de schakelaar, waardoor het magnetisch veld in de spoel klapt, alwaar het wordt overgebracht naar de bougie. De werking van een moderne bobine voor een auto op diesel of benzine hangt af van een systeem met 2 wikkelingen. De eerste creëert een magnetisch veld dat de oorspronkelijke 12V kan vertwintigvoudigen. De tweede wikkeling is compacter en wekt nog meer spanning op via het magnetisch veld, hetgeen resulteert in een verhonderdvoudiging, waardoor spanningsniveau kan oplopen tot meer dan 20.000V, wat nodig is voor een geslaagde ontsteking.
NGK Bobine
4-polig, Aansluituitvoering SAE
BOSCH Bobine
14V
BOSCH Bobine
14V
NGK Bobine
2-polig, 12V, Aansluituitvoering conform DIN, voor voertuigen met stroomverdeler
Ontstekingsfouten
In principe gaat de bobine lang mee en is hij onderhoudsarm. Hij heeft geen bewegende delen die kunnen verslijten. De hermetisch gesloten behuizing verhindert het binnendringen van stof en vocht. Deze onderdelen gaan makkelijk 100.000 km mee, zo niet langer. Slecht onderhoud van de bougies, bedrading die versleten is en oververhitting van de motor kunnen de onderdelen echter zwaar belasten, waardoor ze kapot gaan. De volgende symptomen kunnen dan optreden:
- Ontstekingsfouten of een cilinder die bij ontsteking wordt overgeslagen
- Moeilijk starten
- Ruw stationair draaien
- aarzelende of sputterende motor bij optrekken
- knallende uitlaat en / of zwarte rook
- motorwaarschuwingslampje gaat branden
- hoger brandstofverbruik
Ontstekingsfouten zijn de duidelijkste symptomen van een slechte ontsteking, met name bij het optrekken. Wanneer een bobine hapert, voorziet hij de bougie niet met voldoende spanning om te vonken. Dit veroorzaakt een ophoping van brandstof in de cilinder, met motorklop en ontstekingsfouten als gevolg. Dit voelt als schokken of aarzelen van de motor en treedt vaker op naarmate de toestand van het onderdeel aftakelt. De optredende foutcodes zijn in dit geval P0300 - P0312, verwijzend naar de cilinder met het defect.
Let wel: Symptomen voor een defecte ontstekingsspoel zijn welhaast dezelfde als die van kapotte bougies. Check deze dus eerst, voordat je onderdelen gaat vervangen.
Controleren
Check eerst de onderdelen zelf op barsten, brand- of smeltsporen, of dat ze doordrenkt zijn met olie. Is dit het geval, zijn ze stuk. Wanneer ze er goed uitzien, kun je de bobine als volgt testen:
Uitwisselen - Meldt de OBD2-scanner een foutcode voor ontstekingsfouten in cilinder 2, verwissel dan de bobine van die cilinder met die van cilinder 1. Wis de codes en rijd met de auto totdat je een ontstekingsfout krijgt. Check de foutcodes opnieuw. Als de scanner nu cilinder 1 aanwijst, is het onderdeel kapot. Wanneer de foutcode nog steeds cilinder 2 zegt, ligt het eerder aan de bougie of is er mogelijkerwijs een ander probleem. Voor auto's gebruik maken van bougiekabels kun je dezelfde methode kiezen, maar dan gewoon door het verwisselen van de kabels.
NGK Bobine
4-polig, Aansluituitvoering SAE
BOSCH Bobine
BOSCH Bobine
14V
VALEO Bobine
4-polig, zwart
BOSCH Bobine
14V
Een multimeter gebruiken - Het doormeten van de wikkelingen van de bobine op Ohm-weerstand is een mogelijkheid, wanneer het verwisselen geen optie is. Verwijder het onderdeel en plaats de pennen van de meter op de polen van de primaire wikkeling en vervolgens de secundaire wikkeling. De gemeten waarde is de weerstand van de spoel. In de gebruikershandleiding van je auto staan de juiste Ohm-waarden. Vallen de gemeten weerstanden daarbuiten, is het onderdeel defect.
Speciale testapparatuur - Tegenwoordig zijn is er speciale meetapparatuur voor bobines en bougies. Hiermee kun je de onderdelen testen zonder dat je ze hoeft te verwijderen.
Vervangen
De vervanging van de bobine is niet erg moeilijk, maar je hebt er wel speciaal gereedschap voor nodig, die in de thuisgarage vaak niet voorhanden is. De accu moet met het oog op het risico op schokken worden afgekoppeld. Wanneer je de vervanging aan de professionele garage over laat, is deze er binnen een uur meer klaar. De prijs voor het artikel zelf verschilt al naargelang het automodel. Een bobine voor een Opel Corsa bestel je online al voor ongeveer € 50.
De beste producten op dit gebied: