Inhoudsopgave
Koelvloeistof voor de motor: welke soorten en hoe deze te vervangen
Een auto heeft motorolie, brandstof en een goede koelvloeistof nodig voor een duurzame, betrouwbare werking. Dat het koelwater net zo belangrijk en onmisbaar is voor de motor, wordt wel eens vergeten.
Samenstelling
Koelvloeistof is samengesteld uit water, additieven en antivries. Die laatste bestaat op zijn beurt voor het grootste deel uit mono-ethyleen-glycol of mono-propyleenglycol, waarnaar doorgaans gewoon als glycol wordt verwezen. De glycol verlaagt het vriespunt van de koelvloeistof. Verder is aan de vloeistof een middel toegevoegd, dat de radiateur, waterpomp en leidingen tegen roest beschermt, alsook een antischuimmiddel en een middel dat de vorming van bellen in de koelvloeistof verhindert, wanneer deze zeer heet wordt.
Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC
MA PROFESSIONAL Antivries / koelvloeistof
G12, rood, 5L, Kant-en-klaar gemengd
PEMCO Antivries / koelvloeistof
G12, rood, 20L, Kant-en-klaar gemengd
PEMCO Antivries / koelvloeistof
G13, geel, 10L, Kant-en-klaar gemengd, Nitraat vrij-Zonder fosfaat
PETRONAS Antivries / koelvloeistof
ASTM D3306-CUNA 956-16, rood, 1L, Concentraat, Bevat nitraat-Met silicaat
Valvoline Antivries / koelvloeistof
G13, geel, 5L, Kant-en-klaar gemengd
Circulatie
Het koelsysteem van een moderne auto bestaat uit een grote en een kleine koelingskringloop. Bij koude motor wordt het koelwater door de waterpomp eerst door het motorblok, de cilinderkop en de warmtewisselaar van de interieurverwarming gepompt. Doordat in de kleine kringloop de koelvloeistof de opgenomen warmte niet via de radiateur aan de omgeving kan afgeven, bereikt de motor sneller zijn werkingstemperatuur. Dit reduceert slijtage en de uitstoot van schadelijke stoffen.
Wanneer de motor op temperatuur is, opent een thermostaatklep de grote kringloop. Dan wordt het koelwater naar de radiateur gepompt alwaar het de warmte aan de omgeving kan afgeven. Het zogenaamde expansievat is met de radiateur via twee slangen verbonden. Dit vat zorgt ervoor dat het steeds warmer wordende koelwater kan uitzetten zonder de motor en de slangen te beschadigen.
Vorstbescherming
Uit hoofde van zijn samenstelling dient het koelmiddel tegelijkertijd als vorstbescherming. Koelvloeistof die bevriest, zet zich uit, hetgeen tot zware schade aan de motor en de cilinderkop zou leiden. Ook koelwaterslangen kunnen barsten. Afhankelijk van het soort antivries en de mengverhouding met het water bevriest de koelvloeistof pas bij -40 °C. Tegelijkertijd verhoogt de antivries het kookpunt van het koelwater tot 125 °C. Behalve de eerder genoemde corrosiewering en schuim- en bellenvorming verhinderende eigenschappen heeft de koelvloeistof nog een andere belangrijke functie: de smering van de waterpomp, verwarmingskleppen en de thermostaatklep.
De juiste keuze
Bij het koelvloeistof voor auto kopen gaat het je wellicht duizelen van de kleuren en formules. In de gebruikershandleiding van je auto vind je informatie, welk middel voor jouw auto geschikt is. De meeste fabrikanten schrijven een bepaalde soort voor hun wagens voor. Hier volgt een overzicht van de verschillende soorten.
Type OAT - OAT-koelvloeistof is vrij van silicaat, meestal rood van kleur en wordt gebruik voor auto's met aluminium radiateurs, bijvoorbeeld VW. De afkorting staat voor "Organic Acid Technology", hetgeen erop wijst dat organische zuren voor de productie worden gebruikt.
Type Si-OAT of IAT - Voor de productie van dit middel is anorganisch zuur doorgaans op basis van silicaten gebruikt. Het middel van dit type is te herkennen aan een blauw-violetachtige kleur.
Type HOAT - Hybride koelmiddel is meestal oranje of geel en bevat tevens silicaten. Hun samenstelling is een combinatie van de twee andere technologieën. Voor de eerste vulling van koelvloeistof in de BMW en Mercedes in de fabriek wordt dit type gebruikt.
De kleur van de koelvloeistof is een indicatie van het type. Afhankelijk van de gebruikte technologie is het middel rood, blauw, groen, geel-oranje, behalve nog een paar andere kleuren. Wanneer je niet zeker bent welk koelmiddel de fabrikant van je auto aanbeveelt, ben je altijd zeker wanneer je dezelfde kleur kiest voor het navullen, als de oorspronkelijke vloeistof.
Mengen?
In principe geldt dat silicaathoudende en silicaatvrije koelvloeistoffen niet mogen worden gemengd. Wanneer af fabriek de auto een rood middel meekreeg, moet er voor het navullen enkel een rood of oranje-geel hybride middel worden gebruikt. Slechts enkele silicaatvrije koelmiddelen mogen met type IAT worden gemengd. Zit er blauw koelwater in de radiateur, mag er enkel met HOAT of een ander blauwe vloeistof worden bijgevuld. Kleur bij kleur dus. De producent is hierbij niet van belang.
Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC Verkocht door AUTODOC
FEBI BILSTEIN Antivries / koelvloeistof
G12++, paars, lila, 5L, Kant-en-klaar gemengd
SMB AUTO Antivries / koelvloeistof
geel, 5L, Kant-en-klaar gemengd, Nitraat vrij-Zonder fosfaat
PEMCO Antivries / koelvloeistof
G11, groen, 5L, Kant-en-klaar gemengd, Nitraat vrij-Zonder fosfaat
MANNOL Antivries / koelvloeistof
ASTM D3306-BS 6580:2010, blauw, 5L, Kant-en-klaar gemengd, Met silicaat-Zonder fosfaat
MOTUL Antivries / koelvloeistof
Additive, 0,5L, Kant-en-klaar gemengd
Wanneer verversen?
Er is bij koelvloeistof sprake van een zekere mate aan slijtage. Zo worden de roestwerende werking en andere eigenschappen mettertijd minder. De autofabrikant geeft de verversingsintervallen aan. Bij sommige merken is dit na uiterlijk 50.000 km, bij andere pas na 100.000 km. Vaak wordt in het kader van de autokeuring ververst. Tussen de vervangingsintervallen in zou je minstens 2 keer per jaar - eenmaal in de lente en eenmaal in de herfst - het vloeistofpeil moeten checken en eventueel bijvullen.
De verhoudingen
Voor alle duidelijkheid: wat er bij verversing in de koelvloeistof reservoir wordt gegoten, is een mengsel van het middel dat je in de winkel koopt (waar vaak naar wordt verwezen als antivries), en water, in totaal zo'n 5 á 10 liter, afhankelijk van de motor. De ideale verhouding is volgens de meeste autoproducenten 50/50. Tegenwoordig wordt het gebruik van kraanwater niet als bezwaarlijk gezien, alhoewel hier mineralen en kalk in zitten. Voor de menging is gedestilleerd water is de beste optie.
Giftig
Koelvloeistof vervangen is net zo makkelijk als de verversing van eender welke andere autovloeistof. Je hebt er ook geen speciaal gereedschap voor nodig. Niettemin is het beter wanneer je het in de garage laat doen. Het middel is giftig en kan via de huid in de bloedbaan terechtkomen. Oud koelmiddel mag ook in geen geval via de afwatering of een andere weg in het milieu terechtkomen.
De beste producten op dit gebied: